February 24 2016, 12.36 pm
Bermula daripada pemerhatian terhadap burung, manusia
mula untuk mencipta sayap atau kepak dan dipasang di lengan untuk terbang.
Namun manusia sedar bahawa sayap sahaja tidak cukup untuk membuat mereka
terbang di udara. Bidang kejuruteraan berkembang mengikut peredaran zaman, dan
manusia mula berfikir untuk mencipta kenderaan.
Ornithopter
Leonardo da Vinci (1452-1519) mencipta sebuah konsep
kenderaan yang mempunyai sayap dan berkibas ke atas dan ke bawah (seperti
burung) yang dikenali sebagai ornithopter.
Beliau pernah menulis dan membuat lakaran di manuskrip setebal 160 muka surat
tentang kenderaan ini. Tetapi hasilnya tidak berjaya.
Antara hasil beliau yang lain dalam bidang penerbangan
termasuklah penciptaan payung terjun dan helikopter.
Ornithopter
Leonardo da Vinci
Belon
Udara
25 April 1783
Joseph-Michel dan Jacques-Etienne Montgolfier, dua
bersaudara melancarkan “lighter-than
air” (lebih ringan daripada udara)atau LTA, iaitu belon udara yang menggunakan
‘lifting power’ daripada udara panas di Annonay, Perancis. Belon tersebut naik
setinggi 305 meter atau 1 000 kaki tanpa penumpang.
Joseph-Michel Montgolfier
Jacques-Etienne Montgolfier
27 Ogos 1783
Professor Jacques Alexandre Cesar Charles membuat
sebuah demonstrasi di mana udara panas digantikan dengan hidrogen supaya belon
tersebut boleh naik lebih tinggi dan tidak perlu bergantung kepada perbezaan
suhu belon dengan suhu persekitaran.
Professor Jacques Alexandre Cesar Charles
Benjamin Franklin yang melihat pertunjukan ini di Paris
meminta saintis di Amerika mengkaji belon ini untuk tujuan ketenteraan.
Benjamin Franklin
19 September 1783
Sekali lagi Montgolfier bersaudara menerbangkan
belon udara mereka di Court of Versailles. Penumpangnya ialah kambing biri-biri, itik
dan ayam.
15 Oktober 1783
Jean-Francois Pilatre de Rozier, penumpang manusia pertama
terapung setinggi 25.6 meter (84 kaki)
Jean-Francois Pilatre de Rozier
November 1783
Jean-Francois Pilatre de Rozier ditemani Francois Laurent d'Arlandes terbang bebas (free flight) selama 25minit sejauh 8.5 km (5.5 batu).
Francois Laurent d'Arlandes
1 Disember 1783
Professor Jacques Alexandre Cesar Charles dan
pembantunya terbang bebas sejauh 43km (27 batu) dari Tuilleris, Paris dan
disaksikan oleh 400 000 penonton.
1805
Jean-Pierre Blanchard merupakan manusia pertama yang
mencipta sistem “controlled flight” (penerbangan yang boleh dikawal) dengan
wujudnya “sails and rudders” (pengemudi). Sophie Blanchard merupakan
juruterbang wanita pertama di dunia dan pernah melakukan 59 penerbangan.
Jean-Pierre Blanchard
Kapal
Udara
Konsep belon udara ini mula ditambah dengan enjin,
baling-baling (propeller) dan kemudi (rudder) dan menjadi kapal udara. Penjana
kuasa yang digunakan bermula daripada enjin stim sehinggalah enjin elektrik dan
gasolin. Masalah utama bagi kenderaan ini ialah bentuknya, di mana jika belon
diisi penuh dengan udara, kapal udara ini mampu boleh dikendalikan dengan
dengan mudah (faktor aerodinamik), namun perkara sebaliknya akan berlaku jika
tidak diisi penuh. Pada abad ke-19, kapal udara digunakan untuk pengintipan
ketika peperangan.
9 Ogos 1884
Charles Renard & Arthur Krebs, pegawai Pasukan Jurutera-Jurutera
Perancis menerbangkan kapal udara pertama, iaitu La France. Kapal tersebut
bergerak dalam bentuk bulatan sejauh 7.6 km, dan dikuasakan oleh motor elektrik
9 kuasa kuda, dan 7 m diameter baling-baling. Kelajuan maksimanya ialah 22.5
km/j selama 23 minit.
Amerika mula menggunakan belon udara untuk tujuan
peperangan ketika Perang Saudara. Selepas peperangan tamat, tentera yang
mengendalikan belon-belon ini menjadi barnstormer atau pelagak ngeri udara dan melakukan
pertunjukan udara.
1898-1905
Alberto Santos-Dumont, seorang jurutera Brazil
mencipta dan menerbangkan 11 kapal udara.
2 Julai 1900
Ferdinand von Zeppelin (1838-1817), seorang bangsawan
Jerman, menerbangkan kapal udara
pertamanya, Luftschiffahrts Zeppelin (LZ-1) dan terbang sekitar Friedrichshafen.
Beliau sedar tentang kepentingan mengekalkan bentuk belon, dan cuba untuk
menghasilkan kapal udara dengan rangka yang lebih ringan.
19 Oktober 1901
Alberto Santos-Dumont
menerbangkan kapal udaranya dari Park Saint Cloud ke Menara Eiffel (dan
kembali) dengan jarak 3 km di bawah 30 minit. Beliau diraikan oleh sahabatnya,
Louis Cartier di sebuah majlis. Alberto Santos-Dumont menyatakan masalahnya
untuk melihat jam di sakunya sambil mengemudi kapal udaranya. Louis Cartier
cuba untuk membantu sahabatnya itu dengan meletakkan lingkaran yang diperbuat
daripada kulit untuk dipakai di pergelangan tangannya. Alat tersebut ialah apa
yang kita gelar hari inni sebagai jam tangan. (Ya, Louis Cartier ialah pencipta
jam tangan).
1908
Kapal udara mula menjadi satu pengangkutan udara yang
utama.
1909
Deutsche Lutftschiffahrts AG (DELAG), syarikat
pengangkutan udara Jerman ditubuhkan untuk membuat kapal udara.
1914
Perang Dunia Pertama meletus, dan 1 780 penerbangan
telah membawa 27 700 penumpang dengan selamat.
1922
DELAG mencipta Los Angeles, sebuah kapal udara perang
untuk tentera Amerika.
Akhir 1920-an dan awal 1930-an
LZ-127 Graf Zeppelin, kapal udara besar yang
menerbangkan penumpang dan pernah terbang lebih daripada 1.5 juta kilometer.
‘Heavier-Than-Air’
Sir George Cayley (1773-1857), merupakan pereka kepada
konsep asas kapal terbang moden. Beliau telah
memisahkan definisi ‘daya angkat’ (lift) dan ‘daya pendorongan’
(propulsion).
1799
Sir George Cayley mereka kapal terbang dengansayap
yang tetap (tidak berkibas) untuk menghasilkan daya angkat, pendayung (paddle)
untuk daya dorongan dan ekor untuk penstabil vertical dan horizontal. Selain
mengenal pasti daya angkat, daya geseran (drag), dan daya tujahan (thrust),
beliau juga menghasilkan sayap melengkung (curved/cambered wings) untuk
meningkatkan daya angkat dan mempelajari enjin dan baling-baling.
1853
Sir George Cayley menghasilkan peluncur (glider)
berskala penuh.
Otto Lilienthal (1848-1896), jurutera Jerman telah
menghasilkan beberapa peluncur satu sayap dan dua sayap. Untuk terbang, beliau
akan membawa peluncur tersebut menuruni bukit sehingga ia mencapai kelajuan
tertentu. Sepanjang hayatnya, beliau pernah membuat lebih 2 000 penerbangan
sebelum terlibat dengan kemalangan sewaktu terbang.
1889
Otto Lilienthal menerbitkan buku The Flight of Birds
as the Basis of the Act of Flying. Buku ini merupakan asas dan menjadi rujukan
bagi peminat dunia penerbangan di Eropah dan Amerika.
Orville Wright (1871-1948) dan Wilbur Wright
(1867-1912) antara mereka yang menjadikan buku tersebut sebagai rujukan. Dua
bersaudara ini merupakan manusia pertama yang berjaya mencipta kapal terbang
yang mampu dikawal, berkuasa, dan lebih berat daripada udara berikutan pendekatan
kajian yang meluas dan kejuruteraan yang cemerlang. Mereka juga sebenarnya
bernasib baik kerana teknologi enjin gasolin agak canggih ketika itu dan
membenarkan penghasilan enjin yang ringan dan sesuai dengan kapal terbang
tersebut.
1900
Orville Wright dan Wilbur Wright menjalankan
eksperimen peluncur mereka dan memilih
Kill Devil Hills berdekatan Kitty Hawk di utara Carolina berikutan
faktor angin.
1901
Orville Wright dan Wilbur Wright cuba untuk
memperelokkan lagi rekaan mereka, dan menambah enjin 12 kuasa kuda yang mereka
hasilkan sendiri.
17 Disember 1903
Flyer I, iaitu nama kapal terbang Orville Wright dan
Wilbur Wright mula terbang untuk pertama kalinya dan terbang sejauh 37 meter
dalam 12 saat.
1904
Orville Wright dan Wilbur Wright membuat kapal terbang
kedua mereka dan berjaya terbang dalam bentuk bulatan sejauh 4.45 km selama 5
minit. Apa yang mereka lakukan ialah membengkokkan sedikit bahagian sayap untuk
mengawal ketinggian (altitude) dan membuat pusingan.
Glenn H. Curtis merupakan pencipta seorang juruterbang
dan pembuat pesawat di Amerika. Di Perancis, Alberto Santos-Dumont, Henri
Farman, Louis Bleriot, Gabriel dan Charles Voisin, dan Leon Levasseur juga mula
mencipta dan menerbangkan kapal terbang.
1908
Wilbur Wright pergi ke Perancis untuk membuat
demonstrasi kapal terbangnya dan menyatakan mereka lebih maju daripada pencipta
lain.
25 Mei 1909
Louis Bleriot menjadi manusia pertama yang
menyeberangi Selat Inggeris dengan menggunakan kapal terbagnya, Bleriot XI.
Rekaan Bleriot XI ini merupakan rekaan klasik, di mana ia mempunyai sayap,
baling-baling di bahagian hadapan dan
ekor di belakang.
Ogos 1909
Perancis menganjurkan pameran selama seminggu di
Rheims dan diikuti oleh Amerika dan juga Eropah. Ini merupakan era baru dalam
dunia penerbangan.
Ogos 1914
Perang Dunia Pertama meletus, dan pesawat udara mula
digunakan dalam peperangan. Bermula untuk peninjauan, pesawat ini berubah
menjadi pesawat pejuang dan pesawat pengebom. Antara orang ternama dalam
peperangan tersebut Manfred Freiherr von Richthofen, juruterbang peswat pejuang
Jerman dan menembak 80 pesawat musuhdan dikenali sebagai Red Baron. Gelaran
tersebut berasal daripada warna merah di pesawatnya, Fokker D.VII. Anthony
Fokker, pereka kapal terbang Belanda
menghasilkan mekanisme di mana mesingan yang seirama dengan enjin, di
mana juruterbang boleh menembak melalui
baling-baling yang jauh lebih baik daripada pesawat musuh. Antara kapal-kapal
tersebut ialah Spad dan Nieuport (Perancis) dan juga S.E.5dan Sopwith Camel
(Britain).
Wanita
Blanch Scott merupakan juruterbang wanita pertama di
Amerika, dan beliau pernah belajar di
sekolah penerbangan Glen Curtiss.
Beliau pernah terbang 12.2 m di udara.
Bessica Raiche pernah membuat penerbangan solonya
beberapa minggu kemudian, sebelum berhenti dan menjadi doktor.
1912
Julia Clark dan Harriet Quimby mengikuti jejak
langkahnya, dan Harriet Quimby menjadi wanita pertama yang terbang dengan
lesen.
1913
Harriet Quimby
menjadi wanita pertama yang terbang merentasi Selat Inggeris.
Katherine Stinson dan Eddie Stinson menceburkan diri
dalam perniagaan membina kapal terbang. Katherine mula melatih juruterbang di
sekolah penerbangannya dan pergi ke Perancis dan menerbangkan Red Cross.
Bessie Coleman merupakan wanita kulit hitam pertama di
Amerika yang menjadi juruterbang. Bessie merupakan anak ke-13 dalam
keluarganya, dan sentiasa bermimpi untuk terbang. Beliau suka untuk membaca
buku di perpustakaan berhampiran. Kemudian beliau berpindah ke Chicago, dan
terbaca tentang kisah wira-wira juruterbang Perancis. Bessie cuba untuk
mendaftarkan dirinya di sekolah penerbangan, tetapi tidak berjaya.
1921
Setelah mempelajari bhasa Perancis pada waktu malam
dan menyimpan wangnya, Bessie Coleman berlayar ke Perancis. Beliau belajar
di Coudron Brothers’ School of Aviation.
1922
Bessie Coleman menerbangkan Nieuports dan menamatkan
pengajian pengajiannya. Beliau juga cuba untuk membuka sekolah penerbangan di
Amerika. Bermula sebagai barnstormer,beliau mula mengumpul wang dan pernah ke
Holland dengan bantuan Anthony Fokker.
1925
Bessie Coleman terbang di pertunjukan udara di Houston
dan Dallas. Setelah pulang untuk melakukan pertunjukan udara di Texas, beliau
mendapati pagar masuk untuk golongan kulit putih dan kulit hitam dipisahkan.
Beliau menyatakan tiada pertunjukan akan dilakukan sehinggalah golongan kulit
putih dan hitam masuk melalui pagar yang sama.
1926
Kawalan untuk kapal terbang Curtiss Jenny yang dipandu
oleh Bessie Coleman terkunci, dan beliau berpusing-pusing di udara sebelum
terhempas dan mati. Ketika itu beliau berusia 30 tahun.
1902
Beryl Markham dilahirkan di England. Beliau merupakan
juruterbang yang produktif dari Eropah ke Afrika.
1906
Beryl Markham mengikuti bapanya ke Afrika, dan
membesar di sebuah lading di Kenya. Antaraaktivitinya ialah menghantar surat
melalui udara, menyelamatkan pelombong dan pembura yang terluka, dan terbang
untuk mengesan gajah untuk pemburu.
Amelia Earhart merupakan juruterbang wanita yang
terkenal pada era tersebut. Beliau merupakan wanita petama yang menyeberangi
Lautan Atlantik (sebagai penumpang). Tugasnya ialah merekodkan log penerbangan.
Amy Guest, orang kaya dari Philadelphia bertanya
kepada George Putnam, seorang penerbit untuk menganjurkan penerbangan tersebut
bersama kapal terbang Fokker Trimotor. Amelia Earhart mula belajar untuk
terbang daripada Neta Snook, seorang pengajar wanita berpengalaman.
1932
Amelia Earhart membuat penerbangan solo merentasi
Lautan Atlantik.
1936
Beryl Markham pulang ke England, dan cuba untuk
menjelajah dari timur ke barat. Beliau terselamat dalam satu nahas penerbangan
yang melibatkan kapal terbangnya,
Percival Vega Gull. Beliau juga menulis sebuah buku, iaitu West with the
Night, yang menceritakan kehidupannya di Afrika dan kisah beliau di udara.
1939
Amelia Earhart cuba untuk mengelilingi dunia dan
hilang di lautan, sehingga hari ini.
Pengangkutan
Udara Komersil
1915
NACA (National Advisory Committee for Aerospace and
Aeronautics) ditubuhkan.
1 Januari 1915
Penerbangan berjadual pertama menggunakan kapal
terbang oleh sistem penerbangan bermula
di St. Petersburg, Florida dan berakhir di Tampa, Florida.
1916
William E. Boeing menubuhkan Pacific Aero Products
Company.
1917
Pacific Aero Products Company bertukar nama kepada
Boeing Airplane Company. Syarikat tersebut membangunkan kapal terbang air untuk
tentera laut ketika era Perang Dunia Pertama.
1918
Armistice mula beroperasi berikutan terdapat
lebihankapal terbang tentera. Ia berfungsi untuk menmbawa penumpang dan
penghantaran surat.
Februari 1919
Penerbangan pertama dengan perkhidmatan kepada
penumpang oleh Deutsche Luftreederei (Jerman) dari Berlin ke Leipzig dan
Weimar.
Oktober 1919
KLM (Royal Dutch Airlines) ditubuhkan di
Netherland/Belanda. KLM merupakan system penerbangan tertua di dunia.
Penumpangnya hanya sekitar 2 hingga 8 orang, dan penumpang perlu memakai
pakaian kulit yang panas, sarung tangan, penutup telinga (earplug), dan
penderatan kecemasan sangat kerap berlaku.
1920-an
Banyak perubahan berlaku untuk memperbaiki kualiti kapal
terbang. NACA antara penyumbang kepada perubahan ini kerana Amerika mendapati
mereka telah jauh ketinggalan dalam industri penerbangan berbanding Eropah.
Antara perubahannya ialah daripada biplane kepada monoplane dan seluruh rangkanya
diperbuat daripada logam. Nama NACA merupakan nama awal kepada NASA.
1927
Pan American Airways (”Pan Am”) ditubuhkan dan
merupakan pengguna utama kapal terbang laut untuk membawa surat dari Kay West,
Florida ke Havana, Cuba.
20 Mei 1927
Antara anugerah terpenting keika itu ialah Orteig
Prize yang dianugerahkan kepada penerbangan tanpa henti antara Roosevelt Field,
New York dan Le Bourget, Paris pada tarikh ini. Anugerah ini diberikan kepada
Charles A. Lindbergh yang merupakan juruterbang penghantar surat. Lindbergh membeli
Spirit of Saint Louis daripada Ryan Aeronautical di San Diego, California dan
ditaja oleh Saint Louis, Missouri. Penerbangan ini berlangsung selama 33.5 jam.
Beliau menerima $25 000.
1930-an – 1940-an
Saiz kapal terbang laut jauh lebih besar daripada
kapal terbang darat kerana lapangan terbang mempunyai kawasan tyang terhad
berbanding kawasan tasik dan laut.
1933
1933
Boeing 247, monoplane logam dan enjin berkembar mula
diterbangkan. Kapal terbang ini merupakan kapal terbang penumpang moden
pertama. Walaupun permintaan terhadap kapal terbang ini sangat banyak, tetapi
Boeing lebih mengutamakan permintaan anak syarikatnya, United Airlines sebelum
memnuhi permintaan syarikat lain. Ini membuatkan pesaing mereka, Trans World
Airlines untuk meminta Douglas Aircraft Corporation (pesaing utama Boeing)
untuk melancarkan kapal terbang mereka sendiri. DC-1 merupakan penambahbaikan
kepada Boeing 247, dan mempunyai ruang kabin yang lebih besar. Kemudian model
DC-2 dan DC-3 menyusul. DC-3 menyediakan ruang untuk 21 orang penumpang, dan
merupakan kegemaran kepada sistem penerbangan dan juruterbang. Antara hasil
inovasi terpentingnya ialah sistem autopilot (alat mengawal kapal terbang
secara automatik) yang dibuat oleh Sperry Gyroscope Company.
1936
Walaupun kelajuan maksima zeppelin kurang daripada 100
km/j, tetapi kederaan ini mampu terbang lebih daripada 1000 km tanpa perlu
mendarat.
LZ-129 Hindenburg mula dibina. Kenderaan ini mempunyai
panjang 245 m, kelajuan maksima 135 km/j, dan 200 000 meter padu.
6 Mei 1937
Hindenburg meletup ketika mendarat di Lakehurst, New
Jersey kerana proses menyahcas oleh atmosfera persekitaran. Letupan ini
disebabkan terdapat kebocoran gas hidrogen di kapal tersebut. Peristiwa ini
juga petanda berakhirnya era kapal udara sebagai kenderaan udara komersil.
Jun 1938
Pan-Am membawa penumpang merentasi Lautan Atlantik
menggunakan kapal terbang laut terbesar, Boeing 314 yang membawa 74 orang
penumpang.
1939
DC-3 membawa 90%
daripada semua pengangkutan udara komersil di dunia.
Perang
Dunia Kedua dan Pesawat Udara Jet
1930
Sebelum Perang Dunia Kedua berakhir, pesawat udara
yang dikuasakan oleh enjin jet mula diperkenalkan. Sistem ini dikembangkan oleh
Sir Frank Whittle (Britain) dan Hans Joachim Pabst von Ohain (Jerman). Selepas
kelajuan baling-baling mencapai 700 km/j, keberkesanannya akan menurun, dan ini
membuatkan daya pendorongan yang berbeza diperlukan agar pesawat udara dapat
bergerak lebih laju. Pada tahun ini, Sir Frank Whittle telah mempatenkan hasil
kerjanya yang menjadi asas kepada usaha British untuk membangunkan teknologi
enjin jet.
1937
Ujian enjin turbojet oleh Sir Frank Whittle buat
pertama kalinya berjaya.
Ogos 1939
Heinkel He 178 (Jerman) merupakan pesawat udara
pertama yang diterbangkan menggunakan enjin jet. Walaupun begitu, pesawat udara jet pertama
yang digunakan dalam perkhidmatan ialah Gloster Meteor (British), diikuti
Messerschmitt Me-262 dengan kelajuan 870km/j. Pesawat ini sebenarnya tidak
kerap digunakan dalam peperangan kerana peperangan hampir ke penghujungnya.
September 1939
Industri pesawat udara Jermanmerupakan yang tercanggih
di dunia, dan jelas tergambar di gudang senjata mereka, Luftwaffe. Antara
pesawat udara mereka ialah Messerschmitt Bf 109, Focke Wulf FW-190 Junkers Ju
88, dan pengebom Junkers Ju 87 Stuka. Penggunaan kapal terbang ketika perang
dunia kedua jauh lebih ketara berbanding perang dunia pertama dan menjadi titik
tolak kemenangan dalam sesuatu pertempuran. Pada awal permulaan perang,
Luftwaffe dibantu oleh pasukan darat dan menggunakan taktik “blitzkreig”
(perang kilat) menghancurkan Poland, Belanda, Denmark dan Perancis. Pesawat
pejuang yang terkenal untuk Allies termasuklah British Hawker Hurricane dan
Supermarine Spitfire, dan juga U.S. P-51 Mustang yang dinina oleh North
American Aviation. Di Lautan Pasifik, Amerika berdepan dengan Mitsubishi A6M
Rei-sen (“Zero” atau “Sifar”) milik Jepun yang pada permulaannya merupakan
halangan yang sukar bagi Amerika.
Jerman tidak terlalu menekankan kepentingan pesawat
pengebom berat, di mana pengeboman secara strategik merupakan kunci kepada
kemenangan Allies. Pengeboman ini pernah dilakukan di Jerman dan Jepun oleh
Boeing B-17 Flying Fortress dan B-29 Superfortress.
1940-1945
Peperangan yang berlaku menyebabkan peningkatan
pengeluaran kapal terbang untuk memnuhi keperluan mereka. Sebagai contoh, Bf
109 dihasilkan 33 000 kali. Manakala di Amerika pula mempunyai 300 000 pesawat
udara.
Selepas peperangan tamat, kehebatan enjin jet
menyebabkan pesawat dengan enjin piston kelihatan tidak relevan lagi. Antara
model terawal muncul ialah jet pejuang Lockheed P-80 Shooting Star dan F-86
Sabre (Amerika).
Cabaran terbesar dalambidang perindustrian ialah
(sound barrier) iaitu kelajuan Mach 1. Ini kerana sekiranya pesawat udara cuba
untuk mencapai kelajuan ini, pesawat tersebut akan hancur secara tiba-tiba.
Fenomena ini berlaku berikutan adanya daya geseran yang meningkat secara
tiba-tiba setiap kali pesawat cuba untuk mencapai kelajuan bunyi, dan ini
dipanggil “buffeting”.
14 Oktober 1947
Bell XS-, kapal terbang kajian berkuasa roket oleh
Major Charles “Chuck” Yeager (Tentera Udara Amerika) merupakan pesawat pertama
yang mencapai kelajuan supersonik. Setelah dijatuhkan dari Boeing B-29, XS-1
yang kemudiannya dinamakan sebagai X-1 mencapai kelajuan 1,126 km/j,atau Mach
1.06.
Hasil daripada kajian ini membawa kepada penciptaan
model seterusnya, termasuklah X-15. X-15 yang dibina oleh North American
Aviation mencapai ketinggian 107,900 m dan kelajuan Mach 6.7. Ketiga-tiga X-15
telah membuat 199 penerbangan, daan diturunkan dari B-52. Antara juruterbang
X-15, ialah Neil Armstrong.
Selepas perang tamat, sebuah jawatankuasa yang
dipengerusikan oleh Lord Brabazon di UK memikirkan pesawat udara komersil yang
akan dibuat. Brabazon IV dilihat mempunyai potensi besar berikutan terciptanya
enjin jetdi Britain. Pesawat ini kemudiannya berubah kepada de Havilland DH-106
Comet I.
1952
Comet I menjadi kapal terbang penumpang menggunakan
jet pertama di dunia. Comet I mampu membawa 36 orang penumpang, sejauh 3 200 km
dengan kelajuan 720 km/j. Tempoh perjalanan dapat dikurangkan separuh, dan
mampu terbang setinggi 12 000 m dan melepasi sempadan cuaca. Walaubagaimanapun,
Comet I terhempas dan projek ini dibatalkan. Pengilang di Amerika, Boeing dan
Douglas mula belajar daripada kesilapan ni.
1955
MiG-21 (Soviet Union) yang direka oleh biro Mikoyan
and Gurevich mula diterbangkan. Lebih daripada 13 000 pesawat pejuang ini
dibina, dan dijual kepada 50 buah negara.
1958
McDonnel F-4 Phantom II mula membuat penerbangan
sulungnya. Asalnya dibangunkan untuk tentera laut Amerika, yang kemudiannyaa
menarik minat tentera udara Amerika. Pesawat ini pernah memegang 16 rekod dunia
untuk kelajuan, jarak, ketinggian, dan sebagainya.
1960-an
Kapal terbang enjin piston mula digantikan dengan
pesawat baling-baling menggunakan turbin.
Negara-negara Eropah sedar hanya kerjasama yang erat
sesama mereka mampu bersaing dengan pengilang Amerika yang diketuai Boeing.
McDonnel Douglas dan Lockheed.
1966
Pan Am telah memesan 20 Boeing 707 dan 25 Douglas
DC-8.Ini merupakan detik di mana seluruh dunia dilihat berlumba-lumba mahu
membeli kapal terbang penumpang jet.
Amerika, Soviet Union, Britain dan Perancis cuba untuk
mengembangkan kapal terbang penumpang berkelajuan supersonik. Namun, Boeing
2707(Amerika) langsung tidak mencapai peringkat prototaip. Tupolev Tu-144
(Soviet) merupakan kapal terbang pertama yang mampu mencapai lebih Mach 1,
tetapi hanya digunakan secara sementara sahaja. Hanya Concorde
(British-Perancis) menjadi kenderaan supersonik yang berjaya dihasilkan.
Concorde dibangunkan oleh British Aircraft Corporation (BAC) Sud Aviation
(Perancis).
1969
Di Britain, Hawker Siddeley membangunkan Harrier,
pesawat pejuang yang mampu melakukan V/STOL (Vertical or Short TakeOff Landing)
pertama di dunia. Seperti Yak-36 (Soviet Union), Harrier juga merupakan pesawat
pejuang yang mampu terbang dengan kelajuan bunyi dan V/STOL.
9 Februari 1969
Setelah tewas dalam pembidaan untuk menawarkan kenderaan
untuk tentera udara, Boeing bersama rakan kongsi enjinnya, Pratt & Whitney
merancang untuk membuat kapal terbang yang mampu membawa 500 orang penumpang.
Hasilnya, Boeing 747 jet penumpang laluan berkempar yang mempunyai empat enjin
yang digelar Jumbo Jet. Ia mempunyai bahagian atas dek dan mula terbang pada
tarikh ini.
1 Mac 1969
Concorde membuat penerbangan pertamanya.
1970-an
Teknologi pesawat pejuang mula ditingkatkan dengan
kehadiran F-14 Tomcat, F-15 Eagle, F-16 Falcon.
Januari 1970
Boeing 747 mula berada dalam perkhidmatan. Jumbo Jet
ini mempunyai 6 juta bahagian dengan ketinggian 20 meter, seperti bangunan 6
tingkat.
Disember 1970
Konsortium Airbus Industrie ditubuhkan untuk membina
kapal terbang yang penumpang yang ramai untuk jarak yang pendek.
Syarikat-syarikat Perancis dan Jerman mempunyai dua peranan, sebagai pemegang
saham dan pemain industri.
1971
Sepanyol menyertai Airbus Industrie.
1974
F-14dilancarkan oleh tentera laut Amerika, dan
merupakan pesawat terbesar, paling mahal dan paling kompleks di barat.
Mei 1974
Model terpenting Airbus, A300B, kapal terbang jet
berbadan lebar bersama dua enjin pertama di dunia dilancarkan.
Airbus 310 memperkenalkan kokit 2 pemandu dan
mempunyai rangka yang diperbuat oleh bahan komposit (composite materials).
Januari 1976
Concorde mula digunakan dalam perkhidmatan.
Kelajuannya mencapai Mach 2 memendekkan masa perjalanan New York ke London
selama 3 jam. 17 kapal masih dibuat dan digunakan oleh British Airways dan Air
France.
1978
F-16, pesawat pejuang ringan dengan kawalan
penerbangan elektronik mula dihantar kepada tentera udara Amerika. 4 000 unit
F-16 telah dihantar kepada lebih 16 negara.
1979
British menyertai Airbus Industrie.
1988
A320, pesawat udara komersil subsonic pertama yang
direka dengan kawalan utamanya menggunakan elektrik yang dipanggil “terbang
dengan wayar” atau “fly by wire” (FBW), dan kapal terbang penumpang pertama
menggunakan “kokpik kaca” yang menggunakan skrin elektronik. Melalui inovasi
ini, Airbus memegang 50 peratus saham yang sebelum ini dipemonopoli oleh
Boeing.
1990
Mulai tarikh ini, pesawat udara Presiden Amerika
Syarikat, Air Force One, merupakan Boeing 747 (dengan rekaan ketenteraan VC-25A). Boeing 747 merupakan contoh Amerika
menguasai bidang kapal terbang penumpang.
Musim Panas 2000
Satu tragedi berlaku melibatkan Concorde terhempas dan
mencederakan 113 orang.
Helikopter
1936
Focke-wulf 61 (Jerman) merupakan helikopter praktikal
pertama dan dipersembahkan di pertunjukan dalaman di Berlin yang dianjurkan
oleh Nazi. Helikopter tersebut sebenarnya membawa banyak masalah.
Rotor-rotornya menerbangkan pasir ke mata pengunjung, dan pintu arena terpaksa
dibuka walaupun sejuk kerana helicopter tersebut memerlukan oksigen untuk
enjinnya. Bahkan penonton lebih berminat kepada juruterbangnya, kerana beliau
seorang wanita iaitu Hanna Reistch. Fw 61 mempunyai dua rotor yang diletakkan
di outrigger di kiri dan kanan badan helicopter. Ia juga boleh digunakan untuk
kegunaan luar sehingga 2439 m (8000 kaki).
1939
Igor Sikorsky (Russia) menerbangkan prototaip Vought
Sikorsky VS-300 di Amerika. VS-300 menggunakan satu rotor untuk daya angkat dan
rotor menegak kecil di ekor untuk melawan torque, iaitu kuasa yang menyebabkan
kipas berpusing. Dengan susunan rotor ini, kenderaan ini mempunyai kawalan yang
mana semua kenderaannya sebelumnya belum mampu melakukannya. Hasilnya, wujudlah
helikopter pertama, R-4.
R-4 asalnya digunakan untuk pengangkutan, yang
kemudiannya digunakan sebagai sistem senjata. Semasa perang Vietnam, Bell
Helicopter membangunkan Bell 209 Huey Cobra sebuah helikopter pertama yang
direka untuk menyerang.
Angkasa
Lepas
1903
Konstantin Tsiolkovsky (1857-1935) menerbitkan
Exploration of Cosmic Space by Means of Reaction Devices, di mana beliau
menulis tentang persamaan asas untuk pengembaraan angkasa lepas, dan dikenali
juga sebagai persamaan roket. Beliau juga member idea untuk membina enjin bahan
api dalam bentuk cecair, iaitu hidrogen dan oksigen sebagai bahan dorong
(propellant) dan mencadangkan kegunaan gegasing (gyroscope) untuk kestabilan.
1919
Robert H. Godard (1882-1945), professor fizik di
Amerika telah menjalankan eksperimen dengan roket-roket. Pada tahun ini, beliau
menerbitkan A Method of Reaching Extreme Altitudes, dan beliau menyatakan
hasratnya ke bulan.
1923
Di Empayar Austro-Hungaria, Hermann Oberth (1894-1989),
seorang guru di sekolah juga berminat dengan pengembaraan angkasa lepas. Beliau
menerbitkan The Rocket into Interplanetary Space.
16 Mac 1926
Goddard melancarkan
roket cecair pertama menggunakan gasolin dan oksigen cecair sebagai
bahan dorong. Ketinggian yang dicapai hampir 12.5 m. Ini merupakan sebuah batu
loncatan dalam teknologi ini.
Julai 1927
Verein fur Raumschiffahrt atau VfR (Society for Space
Travel) merupakan pusat aktivit roket di Jerman. Mereka mempunyai harapan untuk
memperkenalkan idea penerbangan antara cakerawala dan meakukan eksperimen
dengan enjin roket.
1929
Oberth menerbitkan Ways to Space Travel dan menjadi
rujukan kepada teknologi angkasa lepas. Beliau menceritakan kebarangkalian
untuk membina roket, konsep kapal angkasa, stesen angkasa lepas, dan sut
angkasa lepas.
September 1929
VfR mempunyai 870 orang ahli,antaranya ialah Wernher
von Braun (1912-1877) yang baru sahaja tamat pengajian dia sekolah menengah.
1932
Roket-roket yang dibina di VfR mampu bergerak sejauh 5
km mampu mencapai altitude 1 500 m.
1936
Perjanijian damai semasa Perang Dunia Pertama
menekankan halangan ketat ke atas tentera Jerman, namun perjanjian tersebut
tidak menghalang penciptaan roket. Tentera Jerman melihat roket sebagai sebuah
senjata baru. Beberapa orang terbaik dari VfR diupah oleh tentera untuk
menjalankan program roket, dengan Wernher von Braun bertugas sebagai pakar
tertinggi. Tentera tersebut membiayai pusat
kajian roket di pulau Usedom berhampiran Pennemunde. Ia berubah menjadi
Heeresversuchsstelle Pennemunde , sebuah kemudahan pembangunan dan kajian roket
terhebat di dunia. Ia berkeluasan 45 km persegi dan mempunyai 18 000 orang
pekerja. Di Pennemunde, penyelidik mencipta peluru berpandu anti-pesawat udara,
peluru berpandu yang dilancarkan dari kapal selam, dan peluru berpandu
permmukaan ke permukaan di mana pencapaian terbaik mereka ialah V2 dengan
kelajuan maksima 5 000 km/j dengan jarak 320 km.
Di Amerika, pembangunan roket dijalankan oleh Jet
Propulsion Labaratory di California. Antara projeknya ialah pesawat udara dan
peluru berpandu yang dilancarkan dengan roket, dan hanya melibatkan sekitar 300
orang.
Amerika dan Soviet Union memperoleh roket, kemudahan
roket dan penyelidik selepas kekalahan Nazi. Namun, Amerika memperoleh majority
kemudahan tersebut, terasuklah Wernher von Braun. Projek mereka lebih
memfokuskan kepada ketenteraan, kerana Amerika dan Soviet Union melihat potensi
roket sebagai kenderaan untuk membawa
nuklear.
4 Oktober 1957
Soviet Union melihat poetensi untuk mengembara ke
angkasa lepas, dan negara tersebut melancarkan Sputnik I, satelit buatan
pertama di dunia. Ia mengelilingi bumi setiap 96 minit, berbentuk sfera dan
empat antenna panjang. Sputnik I dilihat sebagai mencabar Amerika sebagai sebuah cabaran. Kurang satu bulan
kemudian, Soviet Union menghantar Laika, seekor anjing menggunakan Sputnik 2.
Sepanjang satu minggu tersebut, Sputnik 2 menghantar data tentang kehidupan
anjing tersebut. Ini membuktikan manusia mampu hidup di angkasa.
31 Januari 1958
Percubaan awal untuk menyahut cabaran Soviet berakhir
dengan kegagalan. Namun pada tarih ini , Amerika berjaya melancarkan satelit
pertama mereka, Explorer 1. Satelit tersebut kekal di orbit selama 12 tahun dan
menemui radiasi Van Allen yang melingkari bumi.
29 Julai 1958
“Kejutan Sputnik” mendorong kepada tertubuhnya agensi
awam yang baru, iaitu National Aeronautics and Space Administration (NASA),
sebuah agensi yang mengendalikan NACA
dan kebanyakan kemudahan roket tentera dan permulaan kepada program penerbangan
manusia ke angkasa lepas Mercury.
12 April 1961
Major Yuri Gagarin
(Soviet Union), 27 tahun, menaiki
Vostok 1, menjadi manusia pertama di angkasa
lepas. Beliau mengelilingi bumi selama 108 minit setinggi 200 km. 3
minggu kemudian, Amerika menghantarAlan Shepard ke angkasa tapi hanya dengan
laluan balistik (ballistics trajectory) selama 15 minit.
25 Mei 1961
Selepas hanya mampu melancarkan satu penerbangan
balistik, John F. Kennedy, Presiden Amerika mengumumkan tentang matlamat untuk
mendaratkan manusia di bulan dan pulang dengan selamat sebelum berakhirnya
dekad tersebut. Dalam persediaan program Gemini mendarat di bulan itu, ramai
tenaga pekerja dan kemampuan untuk kapal angkasa bercantum dan berpecah diperlukan.
Penerbangan Apollo pertama ditangguhkan oleh kemalangan yang teruk. Kesemua
angkasawan Apollo 1 mati berikutan adanya kebakaran di kapal angkasa semasa
raptai pelancaran. Misi-misi Apollo yang seterusnya berjaya.
20 Februari 1962
Penerbangan orbital pertama Amerika dilakukan oleh
John Glenn.
Pesaing untuk Wernher von Braun’s di Soviet ialah
Sergei Korolev (1907-1966). Merupakan genius untuk program penerbangan ke
angkasa lepas, membuat rekaan, ujian, pembinaan dan pelancaran Vostok, Voskhod
dan Soyuz, kapal angkasa yang dipandu oleh manusia dan kapal angkasa bebas.
16 Julai 1969
Apollo 8 merupakanmisi
yang pertama di mana manusia berjaya mengorbit bulan dan Apollo 11
merupakan yang pertama untuk manuai mendarat di bulan. Angkasawannya ialah Neil
Armstrong, Buzz Aldrin, Jr., dan Michael Collins.
20 Julai 1969
Armstrong dan Aldrin mendarat di bulan, dan Armstrong
menjadi manusia pertama yang berjalan di jasad selain bumi, dan terkenal dengan
kata-kata ini:
Satu langkah kecil untuk manusia, satu langkah gergasi
untuk manusia – Neil Armstrong
Angkasawan-angkasawan tersebut menghabiskan dua jam
untuk mengambil sampel batu, mengambilfotograf dan menyiapkan alatan saintifik.
Kemudian, Armstrong dan Aldrin terbangkan Lunar Module ke Command Module
bersama Collins yang berada di orbit bulan.
24 Julai 1969
Misi Apollo 8 berakhir, dan mendarat di Lautan
Pasifik.
April 1970
Apollo 13 mengalami kemalangan disebabkan letupan
dalam tangki oksigen, tetapi selamat kembali di bumi.
Satu daripada 3 roket Saturn dari Apollo disimpan
dalam keadaan sedia untuk berlepas, dan peringkat ketiganya diubahsuai menjadi
stesen angkasa lepas Skylab dengan mengubah tangki bahan api yang besar itu
menjadi kabin.
Disember 1972
Selepas Apollo 8, 5 misi seterusnya mendarat di bulan,
dan berakhir dengan Apollo 17. Mereka menjalankan penerokaan secara meluas di
permukaan bulan, mengumpulkan sampel batu bulan, dan memasang banyak alat untuk
kajian saintifik.
14 Mei 1973
Skylab dilancarkan ke orbit di atas roket Saturn yang
lebih kecil yang ditinggalkan dalam program Apollo. Stesen 75 tan itu menjadi
kuarters kepada angkasawan dan dijaga oleh 3 krew, setiap satu dengan 3
angkasawan selama 171 hari.
1979
Stesen Skylab telah ditinggalkan selama 5 tahun
apabila ia memasuki semula ke atmosfera.
Kegunaan
Komersil Angkasa Lepas
Oktober 1945
Teori satelit
geostationary telah diramalkan oleh Arthur C. Clarke dalam jurnalnya.
1958
Satelit-satelit pertama kelihatan agak pasif kerana
kekurangan alatan elektronik dan hanya boleh menjadi stesen geganti (relay
station) untuk komunikasi. Tentera Udara Amerika melancarkan satelit komunikasi
aktif yang petama . Ia membolehkan transmisi suara manusia di angkasa lepas.
April 1960
Tiros merupakan satelit awam pertama dan merupakan
‘moyang’ kepada satelit cuaca hari ini.
1962
TELSTAR, sebuah satelit komersil membawa
program-prgram televisyen menyeberangi Lautan Atlantk untuk pertama kalinya.
1963
SYNCOMM III menjadi satelit geostationary pertama di
dunia. Diletakkan di orbit 35 800 km di atas khatulistiwa,satelit tersebut
kelihatan tidak bergerak dan ideal untuk penyiaran televisyen dan komunikasi di kawasan dunia yang lebih
besar.
1972
Selain satelit, roket yang membawa satelit juga sama
pentingnya.Roket Ariane (Eropah) merupakan kenderaan pelancar komersil yang
paling berjaya di dunia. Apabila European Space Agency (ESA) ditubuhkan,
kesatuan Eropah juga meluluskan program untuk memperkembangkan kenderaan
pelancar ke angkasa.
24 Disember 1979
Program Ariane yang diketuai oleh Perancis melancarkan
roket pertama dari pusat angkasalepas Kourou di French Guayana. Roket-roket
siri Ariane telah meletakkan lebih separuh satelit komersil dunia ke angkasa
lepas.
Menerokai
Sistem Solar
1962
Probe telah digunakan untuk menerokai menrokai
bulan-bulan dan planet-planet di sitem solar. NASA telah menghantar 2 probe ke
Zuhrah.
Disember 1962
Probe kedua NASA, iaitu Mariner 2 telah melepasi
Zuhrah dan menjadi probe pertama yang mencapai misi ke planet lain.
Ogos 1977
Voyager merupakan probe yang digunakan untuk meninjau
planet-planet lain di sistem solar. Voyager 2 mula dilancarkan.
September 1977
Voyager 1 mula dilancarkan.
1979
Voyager 1 dan telah melepasi Jupiter.
1980
Voyager 1 tiba di Zuhal. Ia kemudiannya bergerak ke
luar sistem solar.
1981
Voyager 2 melepasi Zuhal
1986
Voyager 2 melepasi Uranus.
1989
Voyager 2 melepasi Neptun.
April 1990
Hubble Space Telescope dibawa ke orbit.
Walaubagaimanapun, telekop tersebut didapati ada kecacatannya dan menyebabkan
gambar kelihatan kabur.
1991
Oleh kerana Hubble hanya mampu melihat objek dalam spektrum
electromagnet NASA telah melancarkan Compton Gamma Ray Observatory (GRO) dari
objek yang sangat jauh di angkasa lepas.
Disember 1993
Optik baru telah digunakan untuk membaiki Hubble di
angkasa untuk mendapatkan gambar yang lebih jelas.
4 Julai 1997
Kapal angkasa Mars Pathfinder mendarat di Marikh dan
melepaskan mikrorover Sojourner 10.6 kg (23 paun) untuk meninjau kawasan
daratan.
1999
Jarak pemerhatian antara HST dan GRO mula diisi oleh
Chandara X-Ray Observatory yang
dilancarkan pada tahun ini. Ia kemudiannya disertai oleh satelit terbesar di
Eropah, iaitu teleskop XMM (X-Ray Multimirror). Kedua-dua teleskop X-ray ini
mencari sumber-sumber X-ray di angkasa, seperti letupan bintang.
Manusia
di Angkasa Lepas
NASA pernah terfikirkan idea untuk meletakkan stesen
di angkasa lepas sebelum Apollo 11 dan Skylab lagi. Mereka cuba untuk
merealisasikan sebuah stesen angkasa lepas dengan manusia yang menjadi penghuninya
di orbit bumi yang lebih rendah, sebagai kenderaan pergi balik orbit ke bumi,
dan dijana oleh bahan kimia dan bahan nuklear. Disebabkan masalah belanjawan
terhad, hanya program Shuttle yang berjaya diteruskan.
19 April 1971
Berbeza dengan Amerika, Soviet Union dilihat lebih
menumpukan kepada stesen angkasa lepas. Generasi pertamanya hanya membenarkan
manusia untuk mendiaminya dengan sementara sahaja kerana mereka tidak mampu memberi
bekalan semula dan mengisi semula bahan apinya. Salyut 1, stesen angkasa
pertama mula dilancarkan pada tarikh ini. Krew Soyuz II tinggal di angkasa
lepas selama tiga minggu tetapi mati ketika pulang ke bumi kerana kebocoran
udara dari kabinnya.
1972
Sebuah rekaan stesen angkasa telah berjaya disiapkan.
Asalnya ia dirangkan sebagai kapal dua peringkat, tetapi hanya dibina sebagai
satu setengah sahaja untuk menjimatkan kos. Program tersebut dikenali sebagai
STS atau Space Transportation System.
1974-1977
Soviet Union menghantar 3 stesen angkasa di orbit.
Salyut 6 (1977-1982) dan Salyut 7 (1982-1986) merupakan generasi kedua stesen
angkasa lepas Soviet Union. Stesen ini membenarkan manusia untuk hidup lebih
lama kerana mempunyai dua tempat berlabuh, yang mana salah satunya dikhususkan
untuk Progress, isitu sebuah kapal ulang
alik yang mengisi bekalan.
12 April 1981
NASA melancarkan Space Shuttle pertama, Columbia ke
orbit yang boleh digunakan semula. Penerbangan 4 Space Shuttle digunakan untuk
sistem pengangkutan untuk membawa satelit ke orbit dan sebagai eksperimen
mikrograviti dalam jangka masa yang singkat. Ia dilengkapi dengan sayap, tangki
di bahagian luar dan dua buah roket. Tangki dan roket akan ditanggal seteah
digunakan untuk pelancaran. Ketika pelancarannya, sebuah Shuttle berketinggian
56 meter dan mempunyai berat 2 000 000 kilogram.
1984
Ronald Reagan, Presiden Amerika, mengumumkan bantuan
untuk program membuat penemapatan kekal manusia di angkasa.
1986
Soviet Union melancarkan stesen angkasa Mir (“keamanan”
dan “dunia”). Ia merupakan penempatan pertama yang bersifat kekal dan stesen
pertama yang boleh dikembangkan dari semasa ke semasa.Sewaktu dilancarkan, ia
seberat 20 tan dan hanya satu modul, iaitu terasnya sahaja. Mir mempunyai
kuarters, sistem untuk hidup, juasa dan kebolehan untuk menjalankan kajian
saintifik. Krewnya dibawa ke Mir menggunakan Soyuz-TM dan diberi bekalan daripada
kenderaan kargo Progress-M. 6 modul ditambah untuk tahun-tahun berikutnya dan
jika dismbungkan dengan Progress M dan Soyuz-TM ia mencapai panjang 32 meter,
lebar 27 meter dan berat melebihi 91 tan.
28 Januari 1986
Space Shuttle Challenger meletup 73 saat selepas
pelancarannya dan 7 angkasawan terbunuh.
1988
Beberapa langkah-langkah keselamatan diambil untuk
meneruskan program Shuttle ini. Walaupun Shuttle kenderaan yang mempunyai kadar
kebergantungan yang tinggi ke angkasa lepas (melebihi 95 peratus), tetapi
mereka sedar bahawa kenderaan yang sempurna (100 peratus) tidak akan mampu
dicapai.
Program penempatan manusia kekal di angkasa oleh
Amerika dinamakan sebagai Space Station Freedom. Namun disebabkan kos yang
tinggi dan tidak mengikut jadual, program ini mendapat kritikan yang teruk.
1991
Shuttle seterusnya menyertai program ini.
1992
Rekaan semula stesen angkasa yang lebih kecil telah
dipersetujui dan Russia menyertai Eropah dan Jepun sebagai rakan kongsi.
Program ini dinamakan semula sebagai International Space Station Alpha (ISSA)
dan kemudiannya diringkaskan kepada International Space Station (ISS). ISS kini
mempunyai keahlian oleh 16 buah negara.
1995-1998
Dalam persediaan ISS, Amerika dan Russia menjalankan
program Shuttle-Mir. Program tersebut termasuklah pertukaran angkasawan, di
mana angkasawan Russia pergi ke Space Shuttle dan angkasawan Amerika pergi ke
Mir.
20 November 1988
Elemen pertama ISS, iaitu Functional Cargo Block milik
Rusia yang diberi nama Zarya dibawa ke
ISS. Ini kemudiannya diikuti oleh Unity Node oleh Amerika.
0 comments:
Post a Comment